آکنه و دیگر بیماری های پوستی میتواند موجب ازبین رفتن اعتمادبنفس شود و این موجب ناراحتی میشود. اگرچه علتهای زمینه ای بیماری های پوستی برای هر فردی متفاوت است اما یک علت مشترک بین همه وجود دارد که آن رژیم غذایی است!
رابطه ی بین پوست و تغذیه
پوست سالم به معنی بدن سالم است چون این نشاندهنده ی سلامت اندام های داخلی بدن بخصوص کبد و سیستم گوارشی است. آکنه و مشکلات پوستی مانند خشکی پوست، اگزما، پسوریازیس و پوستهای چرب نشانه ای از مشکل کبدی است که نتیجه ی وجود سموم در رژیم غذایی و محیط است.
رژیم غذایی از آنجایی برای پوست مهم است که هرغذایی که میخورید میتواند بطور بالقوه به پوستتان آسیب بزند یا برای آن مفید باشد. میوه ها و سبزیجات سرشار از آنتی اکسیدانها هستند که به تولید کلاژن کمک میکنند و موجب سم زدایی بهتر از کبد میشود، بنابراین به سلامتی و زیبایی پوست کمک میکنند.
از طرف دیگر مصرف زیاد شکر موجب از بین رفتن کلاژن میشود و درنتیجه در طولانی مدت موجب بروز آثار پیری در پوست میشود. شکر تصفیه شده همچنین به روده هم آسیب میزند که میتواند موجب مشکلات گوارشی شود. باتوجه به موارد گفته شده به بررسی غذاها و علتهایی میپردازیم که میتواند به پوست آسیب بزند، همچنین به شما خواهیم گفت که چه موادی را جایگزین آن کنید.
۱۱ غذایی که برای پوست مضر هستند (بهمراه غذاهای جایگزین)
۱-کربوهیدرات تصفیه شده (شکر و شیرین کننده های مصنوعی)
دلیل ۱: کربوهیدراتهای تصفیه شده باکتری های سالم روده را از بین میبرد.
علاوه بر اینکه کربوهیدرات های تصفیه برای بدنتان سمی هستند و موجب مشکلات هضم میشوند، ارزش تغذیه ای کمی هم دارند؛ اما چیزی که وجود دارد باکتری های بد در روده است و شکر برای این باکتری ها بعنوان غذا عمل میکند. ازآنجاییکه آکنه یک شرایط باکتریایی است، تصور میشود که این بخاطر عدم تعادل باکتری های بد در سیستم گوارشی است.
دلیل دوم: کربوهیدراتهای تصفیه شده تولید چربی پوست را زیاد میکنند (و منافذ پوست را میبندد)
شکر تصفیه شده همچنین موجب میشود که بدن روغن بیشتری تولید کند و منافذ پوستتان را ببندد. باخوردن شکر، انسولین در بدن ترشح میشود که با انتقال قند به سلولها قند خون را تنظیم میکند. بدلیل اینکه شکر تصفیه شده سریعا هضم میشود، بدن باید مقدار زیادتری انسولین ترشح کند و هرچه سریعتر قند را به سلولها برساند. تحقیقات نشان میدهد این ترشح سریع انسولین موجب تولید روغن میشود که منافذ پوست را میبندد و موجب ایجاد جوشهای سرسیاه و سرسفید میشود.
دلیل سوم: کربوهیدراتهای تصفیه شده موجب پیری پوست میشوند.
شکرتصفیه شده باتولید مولکولهایی بنام AGEs (محصولات نهایی فرایند گلیکاسیون که واکنش غیرآنزیمی قندها با پروتئینها است) میشود که این عامل مهمی در پیری زودرس است. با هضم کربوهیدراتهای تصفیه شده، مولکولهای شکر به پروتئینهایی مانند کلاژن متصل میشوند. به اینصورت مولکولهای جدید تشکیل میشود که AGEs نامیده میشوند. متاسفانه بدن قادر به شکستن این اتصال نیست و کلاژنهایی که عامل جوانی و لطافت پوست هستند برای همیشه از بین میروند. کربوهیدرات های تصفیه شده به نام های کربوهیدرات ساده و کربوهیدرات فرآوری شده نیز شناخته می شوند. منابع اصلی کربوهیدرات های تصفیه شده آرد سفید، نان سفید، برنج سفید، پاستاها، سوداها، شیرینی جات، غلات صبحانه، خمیر شیرینی پزی و شکر اضافی می باشند. همچنین این موارد به بسیاری از غذاهای فرآوری شده نیز اضافه شده اند. بهتر است قبل از خرید مواد غذایی به لیبل آنها توجه کنید و بطور کلی از غذاهای فرآوری شده اجتناب کنید.
چه چیزی را جایگزین کربوهیدراتهای تصفیه شده کنیم و چرا؟
شیرین کننده های طبیعی مانند عسل خام، خرما، انجیر، توت خشک و… تاثیرکمتری برروی سطح قندخون دارند و وقتی به مقدار کم خورده شوند، موجب ایجاد جوش و آسیب های پوستی نمیشود. افرادیکه از بیماری های پوستی مزمن مانند اگزما یا پسوریازیس رنج میبرند، بهتر است از شیرین کننده های طبیعی استفاده کنند.
۲- لبنیات
دلیل اول: لبنیات موجب التهاب میشود.
غذاهای عامل التهاب میتوانند موجب بدتر شدن التهابات پوستی مثل آکنه، بثورات و اگزما شود.
دلیل دوم: هورمونهای رشد و آنتی بیوتیکها در محصولات لبنی معمول یافت میشوند.
این هورمونها ممکن است با تعادل طبیعی هورمونی بدن تداخل کنند. درموارد خاص، استروژن (هورمون رشد زنانه) بیش ازحد احتمالا موجب ایجاد آکنه ی کیستی هورمونی میشود. بااینحال تحقیقات بیشتری باید در این زمینه انجام شود.
دلیل سوم: لبنیات یک حساسیت زای غذایی رایج است.
تخمین زده میشود که ۷۵ درصد از جمعیت جهان و ۲۵ درصد از آمریکایی ها به لاکتوز حساسیت دارند و بیشتر آنها از این حساسیت آگاه نیستند. زمانیکه بدن التهاب را تجربه میکند، این موجب التهاب پوست مانند آکنه و اگزما هم میشود.
چه چیزی را جایگزین لبنیات کنید و چرا؟
میتوانید محصولات لبنی را با شیرنارگیل، شیربادام و… جایگزین کنید. این جایگزینها فاقد هورمون، آنتی بیوتیک و لاکتوز هستند و برروی کبد و هضم اثر منفی کمتری دارد.
۳- سویا
چرا سویا برای پوست بد است؟
سویا زمانی یک جایگزین گیاهی محبوب برای لبنیات بود، اما اکنون بعنوان یک غذای حساسیت زا شناخته میشود. چون امروزه نزدیک ۹۰ درصد از محصولات سویا بصورت ژنتیکی مهندسی میشوند. سویا همچنین حاوی فیتواستروژن است که وقتی در بدن جذب میشود، میتواند از هورمون استروژن تقلید کند. فیتواستروژنها هم میتونند موجب از بین رفتن تعادل هورمونی در بدن شوند و موجب تولید استروژن بیش ازحد شوند. همانطور که در بالا گفته شد، استروژن موجب آکنه کیستی هورمونی میشود.
چه چیزی را جایگزین سویا کنیم و چرا؟
میتوانید بجای شیر سویا از شیر آجیل استفاده کنید. همچنین میتوانید از لوبیا یا مواد غذایی ارگانیک در رژیم غذاییتان استفاده کنید.
۴- فست فود
چرا فست فود برای پوست بد است؟
فست فودها در روغنهای گیاهی تصفیه شده کاملا سرخ میشوند. این روغنهای گیاهی بنظر سالم میرسند اما موجب بدتر شدن بیماری های پوستی میشوند بدلیل اینکه مقادیر زیادی اسیدهای چرب امگا ۶ دارند. اسیدهای چرب امگا ۶ برای سلامتی بدن بسیار ضروری هستند. ما برای رشد، توسعه و عملکرد مغز به آنها نیاز داریم؛ اما بعنوان یک ماده ی غذایی التهابی با مصرف زیاد امگا ۶ و کمبود امگا ۳ در رژیم غذایی ممکن است مشکلاتی برای سلامتی ما ایجاد شود.
التهاب برای بیماری های مزمن پوستی، زمینه ی اصلی ایجاد میکند. پس وقتی ما امگا ۶ بسیار زیادی مصرف کنیم، بدن نشانه های التهاب بیشتری مانند قرمزی، تورم، درد و مانند اینها را ازخود نشان میدهد. درحقیقت یک مطالعه نشان داد که افرادیکه مقادیر بیشتری ماهی و غذاهای دریایی مصرف میکنند، آکنه، جوش و چربی پوست کمتری داشته اند. اسیدهای چرب امگا ۳ به میزان زیاد در ماهی ها و غذاهای دریایی یافت میشوند و مقادیر زیاد امگا ۶ در فست فودها، غذاهای فرآوری شده و غذاهای سرخ شده یافت میشوند که این برای پوست یک فاجعه است.
چه چیزی را جایگزین فست فودها کنیم و چرا؟
بطور کلی از غذاهای سرخ شده اجتناب کنید و پروتئینهای سالم مانند مغزها، دانه ها، میوه ها و سبزیجات را جایگزین آن کنید.
۵- گندم
چرا گندم برای پوست بد است؟
گندم مدرن روز نوع متداول گندمی ست که ما امروزه میخوریم. گفته میشود این گندم ساختار شیمیایی متفاوتی با گندمی دارد که پدربزرگ مادربزرگهای ما در دهه های گذشته میخوردند. این نسخه از گندم مهندسی شده، مشکوک به داشتن گلوتن و اسیدفیتیک بالاتری است که این هضم را مشکلتر میکند و موجب بالا رفتن حساسیت به گندم و گلوتن میشود.
چه چیزی را جایگزین گندم کنیم و چرا؟
میتوانید گندم را با دانه هایی مانندجلبان (گندم شهرکردی) کاموت، برنج قهوه ای، دانه آمارانت، گندم سیاه و… جایگزین کنید. این مواد حاوی موادمعدنی و ویتامینهای بیشتری نسبت به گندم هستند مانند ویتامین B که به مرطوب ماندن پوستتان کمک میکند.
۶- گلوتن
چرا گلوتن برای پوست بد است؟
گلوتن پروتئینی ست که در گندم و دیگر دانه های کامل مانند جلبان، جو دوسر، کاموت و جو یافت میشود. گلوتن را همچنین به بسیاری از غذاها مانند سس ها، چاشنی ها و غذاهای پردازش شده اضافه میشود. بسیاری از مردم گلوتن را به سختی هضم میکنند.
اما تاثیر گلوتن بر پوست به چگونگی تاثیر گلوتن بر روده شما بستگی دارد. زنولین پروتئینی ست که توسط دستگاه گوارشی تولید میشود و مانع از وارد شدن ذرات غذاهای هضم نشده و پاتوژنها به دستگاه گوارش میشود. گلوتن موجب تولید میزان زیادی زنولین در بدن میشود که با گذشت زمان موجب نفوذ پذیری روده میشود و این موجب میشود که ذرات غذای هضم نشده وارد جریان خون شوند. از آنجاییکه این ذرات وارد جریان خون میشوند؛ بدن پاسخ ایمنی میدهد چون این ذرات به خون تعلق ندارند. پاسخ ایمنی موجب التهاب سیستمیک میشود که بیماری های التهاب پوستی مانند آکنه را بدتر میکند.
چه چیزی را جایگزین گلوتن کنیم و چرا؟
آرد نارگیل یا آرد بادام دو گزینه ی با گلوتن کم هستند که جایگزین سالمی برای آرد گندم هستند. از جایگزینهای دیگر میتوان به برنج قهوه ای، کینوآ، دانه آمارانت، ارزن و جو اصلاح شده ی بدون گلوتن اشاره کرد.
۷- الکل
چرا الکل برای پوست مضر است؟
شراب قرمز منبع خوبی از آنتی اکسیدانهاست اما درمورد آکنه و پیری، الکل برای پوست خیلی بد است. الکل حاوی مقادیر بالایی قند است که سطح قندخون را بالا میبرد و با از بین بردن کلاژن موجب پیری میشود. همچنین موجب دهیدراته شدن میشود که مانع از حفظ رطوبت پوست میشود و موجب سیاهی زیرچشم میگردد.
چه چیزی را جایگزین الکل کنیم و چرا؟
میتوانید از نوشیدنی های خنک مانند آب نارگیل یا آب میوه های طبیعی استفاده کنید که درطولانی مدت برای پوست هم خوب هستند.
۸- گوشتهای فرآوری شده
چرا این غذاها برای پوست مضر هستند؟
اگر باصورت پف کرده و متورم از خواب بیدار شوید متوجه میشوید که این احتمالا بخاطر غذای بسیار شور فرآوری شده یا غذای رستوران است که دیروز مصرف کرده اید. گوشتهای فرآوری شده حاوی مقدار بسیار زیاد نمک هستند که موجب تورم و پف کردگی صورت میشوند. همچنین مطالعات نشان میدهند که نیترات سدیم که بعنوان نگهدارنده به بسیاری از غذاهای فراوری شده اضافه میشود میتواند موجب از بین رفتن کلاژن و الاستین پوست شود و نشانه های پیری زودرس ایجاد کند.
چه چیزی را جایگزین این غذاها کنیم و چرا؟
گوشتهای فرآوری شده را با گوشتهای طبیعی که فاقد سدیم و نیترات سدیم هستند جایگزین کنید. گوشتهای طبیعی مقادیر امگا ۳ بالاتری هم دارند و عاری از هورمونها و آنتی بیوتیکها میباشند.
۹- غذاهای تند
چرا غذای تند برای پوست مضر است؟
دلیل آن کاملا مشخص نیست اما غذاهای تند موجب ایجاد آکنه میشوند. آکنه و دیگر بیماریهای التهابی پوست نشانه ی گرمای بیش از حد بدن میباشند، بنابراین باید از خوردن غذاهای تند که خواص گرمایی دارند اجتناب شود.
چه چیزی باید جایگزین غذای تند شود و چرا؟
درست است که هیچ چیز جای غذاها و سس های تند را نمیگیرد اما میتوانید بجای آن، از گیاهان برای عطر و طعم دادن به غذاها استفاده کنید.
۱۰- کافئین
چرا کافئین برای پوست مضر است؟
ارتباط مشخصی بین استرس و جوشهای پوستی وجود دارید. مصرف منظم کافئین موجب بالا رفتن سطح کورتیزول میشود که این میتواند با ایجاد التهاب بر پوست اثر بگذارد.
چه چیزی باید جایگزین کافئین شود و چرا؟
میتوانید کافئین را با دمنوشهای گیاهی مفید که موجب سم زدایی از بدن هم میشوند جایگزین کنید.
۱۱- آجیل
چرا برخی آجیلها برای پوست مضرند؟
آجیل سرشار از چربی های سالم است اما بعضی از آنها بطور طبیعی مقادیر زیادی اسیدهای چرب امگا ۶ دارند. همانطور که قبلا گفتیم اسیدهای چرب امگا ۶ یک ماده ی مغذی التهاب آور است که موجب آکنه و دیگر بیماری های پوستی میشود. آجیلهای حاوی مقدار زیاد امگا ۶ شامل گردو، بادام زمینی، آجیل برزیلی و… است.
چه چیزی را جایگزین کنیم و چرا؟
ما نمیگوییم این غذاها را بطور کلی از رژیم غذاییتان حذف کنید. درحقیقت بهتر است بیشتر از حذف غذاهای فرآوری شده و سرخ شده از رژیم غذایی که حاوی مقدار زیادی امگا ۶ هستند شروع کنید. بهتر است از آجیلها و دانه هایی که مقادیر زیادی امگا ۳ دارند مانند بادام هندی، دانه ی چیا و فندق استفاده کنید.