حنا (Henna) گیاهی دارویی است که به‌خاطر خواص درمانی فراوان‌اش از گذشته تاکنون طرفداران زیادی داشته است. خواص حنا برای جلوگیری از ریزش مو، درمان بی خوابی و کاهش فشار خون بسیار موثر است. در این مقاله شما را با خواص حنا آشنا خواهیم کرد.
گیاه حنا
برداشت مردم در نقاط مختلف دنیا از واژه‌ی «حنا» کمی متفاوت است. اغلب مردم حنا را به‌عنوان ماده‌ای قرمز-قهوه‌ای می‌شناسند که به‌شکل سنتی برای رنگ کردن مو و پوست استفاده می‌شود. اما این کلمه به گیاهی که ماده‌ای رنگی از آن تولید می‌شود هم اشاره دارد.
این گونه‌ی گیاهی نام‌های مختلفی دارد، اما همگی به گیاهی مشترک اشاره دارند که نام علمی آن «لاوسونیا اینرمیس» (Lawsonia inermis) است. این گیاه را با گل‌های کوچک سفید یا صورتی و دانه‌‌های ریزش می‌شناسند.
حنا را به شکل‌های گوناگونی استفاده می‌کنند؛ ازجمله رنگ، افشره، شربت و پماد که از ترکیب ساقه، دانه یا برگ‌های حنا به دست می‌آیند. این تنوع باعث شده است که حنا به عنصری ارزشمند در طب سنتی تبدیل شود؛ به‌ویژه در سنت آیورودا (علمی کهن در هند که به آن علم زندگی هم می‌گویند).
استفاده از روغن، ساقه و دانه‌‌ها، رایج‌ترین شکل استفاده از حنا هستند. عصاره‌ی حنا با غلظت بالای مواد شیمیایی و مغذی، خاصیت ضدالتهابی، ضدمیکروبی، ضدویروسی دارد و فشار خون را کاهش می‌دهد.
خواص حنا برای زیبایی و سلامتی
۱. رنگ مو
بیشتر مردم حنا را به‌عنوان رنگ مو استفاده می‌کنند، اما حنا به‌‌جز تغییر رنگ موها، آثار دیگری هم به‌جا می‌گذارد. تأثیر حنا در افزایش استحکام مو ثابت شده است. بنابراین رنگ موی سالمی است که هیچ اثر مخرب پایداری بر فولیکول مو ندارد.
۲. سلامتی مو
حنا به تقویت مو کمک می‌کند. حنا باعث بسته‌شدن کوتیکول مو می‌شود، از مو خوره جلوگیری می‌کند، درخشندگی و جلوه‌ی موها را افزایش می‌دهد، همچنین در جلوگیری از شوره سر مؤثر است.
۳. کاهش ریزش مو
کسانی که دچار کچلی یا ریزش مو هستند، می‌توانند از حنا بهره بگیرند. به‌روش سنتی و برای افزایش اثرگذاری، بهتر است آب یا روغن حنا را با سرشیر مخلوط کنید و سپس روی موهایتان بگذارید.
۴. تقویت ناخن ها
کوتیکول و فضای زیر ناخن‌ها محل مناسبی برای تجمع میکروب است. محافظت از ناخن‌ها با حنا گزینه‌ی خوبی است. نوشیدن آب حاوی برگ دم‌کرده‌ی حنا در جلوگیری از شکستگی ناخن‌ها و همچنین درمان التهاب مؤثر است. مالیدن پماد به‌طور مستقیم روی ناخن‌ها، می‌تواند التهاب، درد و عفونت را از بین ببرد.
۵. خاصیت ضدپیری
اگرچه مطالعات گسترده‌ای روی میزان و اثرگذاری آنتی اکسیدان موجود در حنا انجام نشده است، اما قابض بودن حنا ثابت شده است. به همین دلیل برخی روغن حنا را به‌عنوان کرم، برای کاهش چین و چروک صورت و محو‌کردن آثار زخم یا جوش استفاده می‌کنند. به اینها خاصیت ضدویروسی و ضدباکتریایی حنا را اضافه کنید که می‌تواند از بزرگ‌ترن عضو بدن یعنی پوست محافظت کند.
۶. درمان زخم‌ها
از مهم‌ترین خواص حنا محافظت از پوست در برابر عفونت و رفع التهاب است. بنابراین سال‌های سال برای درمان سوختگی، جراحت و زخم‌ها از حنا استفاده شده است. زیرا نه‌تنها به‌عنوان لایه‌ای محافظ دربرابر عوامل بیرونی عمل می‌کند، بلکه به‌طور طبیعی دارای خاصیت خنک‌کنندگی است و گرما را از پوست می‌گیرد. این ویژگی حنا را مانند آلوئه ورا به درمانی مؤثر برای آفتاب سوختگی تبدیل کرده است.
۷. تب بر
برمبنای سنت آیورودا، حنا در پایین آوردن تب بسیار مؤثر است. افزایش دمای بدن به‌عنوان نشانه‌ی یک بیماری مستقل، ممکن است به اندام‌‌های بدن و عملکرد آنها آسیب برساند. بنابراین کاهش دمای کلی بدن، مهم است. حنا این کار را با افزایش تعریق یا خنک‌کردن بدن انجام می‌دهد.
۸. تسکین‌دهنده سردرد
آب گیاه حنا معمولا خیلی اثرگذار نیست، اما تماس مستقیم آن با پوست، باعث درمان سردرد است. خاصیت ضدالتهابی حنا باعث کاهش فشار خون و افزایش جریان خون در مویرگ‌ها می‌شود.
۹. ضدالتهاب
مشابه روشی که در مورد سردرد گفتیم، استفاده‌ی موضعی از روغن حنا برای بیماران مبتلا به التهاب و دردهای مفصلی سودمند است. با افزایش سن و تحلیل ماهیچه‌ها و غضروف‌ها، مفصل‌ها دردناک می‌شوند. این مسئله ممکن است باعث ایجاد درد در قسمت‌های مختلف بدن شود. با استفاده‌ی موضعی از روغن حنا در این قسمت‌ها، حرکت‌کردن راحت‌تر و کیفیت زندگی بهتر می‌شود.
۱۰. تسکین بی خوابی
رابطه‌ی روغن حنا و تسکین برخی اختلالات خواب ثابت شده است. پس اگر دچار بی خوابی یا خستگی مزمن هستید، افزودن چند قطره روغن حنا به رژیم گیاهی‌تان، تأثیر مثبتی خواهد داشت.
۱۱. سم زدایی
خیساندن ساقه و برگ حنا در آب و سپس نوشیدن، به تقویت سلامتی طحال و کبد کمک می‌کند. کبد عضو حیاتی بدن برای حذف سموم است. با مراقبت از کبد و تقویت آن، خود را در برابر دامنه‌ی گسترده‌ای از بیماری‌ها محافظت می‌کنید.
۱۲. تنظیم فشار خون
مصرف آب یا دانه‌‌ی حنا باعث کاهش فشار خون و تسکین فشار قلبی-عروقی می‌شود. تنظیم فشار خون به جلوگیری از شکل‌گیری لخته در رگ‌ها و قلب کمک می‌کند و درنتیجه احتمال سکته را کاهش می‌دهد.
هشدار: بیشتر انواع حنا سالم و بی‌خطر هستند، اما حنای سیاه موادی دارد که ممکن است حساسیت‌زا باشند و به بروز جوش‌های پوستی و ناراحتی داخلی بینجامند. همچنین برخی از رنگ‌هایی که با عنوان «تهیه‌شده از حنا» عرضه می‌شوند، معمولا حاوی مواد دیگری هستند که ممکن است برای پوست‌های حساس مناسب نباشند. بنابراین برچسب ترکیبات محصول را با دقت بخوانید.
