تاثیر مصرف شیر مادر بر کودک
فواید شیر مادر بر هیچ کسی پوشیده نیست اما همچنان چیزهایی هست که در مورد شیر مادر نمیدانید. احتمالا بعد از خواندن این مقاله شگفت زده خواهید شد که شیر مادر تا چه اندازه برای نوزاد ارزشمند و ضروری است. شیر مادر نخستین غذاییست که به نوزاد تازه متولد شده داده میشود، بنابراین کیفیت آن از اهمیت زیادی برخوردار است. در این مقاله برکه فود درباره فواید و علت کم بودن شیر مادر صحبت خواهیم کرد.
چه املاح و ویتامینهایی در شیر مادر وجود دارد؟
شیر مادر بهترین منبع مواد مغذی برای نوزاد است. بسیاری از عناصر موجود در شیر مادر کودک را در مقابل عفونت و بیماریها حفظ میکند. پروتئینهای موجود در شیر مادر بسیار راحتتر از پروتئین موجود در شیر گاو هضم میشوند. در ادامه برخی از املاح موجود در این شیر همراه با خواص آن برای نوزاد بیان شدهاند.
-
انواع پروتئین
شیر انسان حاوی دو نوع پروتئین است. پروتئین وی و کازئین که نسبت آنها به هم ۶۰ به ۴۰ است. وی خالص، طبیعی است و کیفیت بالایی دارد. کازئین یکی از منابع اصلی تامین کلسیم مورد نیاز بدن انسان است. این تعادل پروتئینی موجب هضم سریع و آسان آنها میشود. این دو نوع پروتئین به شدت کودک را در برابر عفونتها محافظت میکند. از دیگر پروتئینهای موجود در شیر مادر میتوان به موارد زیر اشاره کرد:
لاکتوفرین
لاکتوفرین نام یک پروتئین در شیر مادر است که مانع رشد باکتریها در دستگاه گوارش میشود.
کلستروم
کلستروم اولین شیری است که توسط مادر تولید میشود. یک مایع زرد رنگ سرشار از آنتی بادی که سیستم ایمنی بدن نوزاد را تقویت و از او در برابر بیماریها محافظت میکند. آنتی بادی نوعی پروتئین است که توسط سیستم ایمنی بدن ساخته میشود و به ویروسها و باکتریها حمله کرده، آنها را از بین میبرد. این شیر به شکل گیری لوله گوارشی نوزاد نیز کمک میکند. کلستروم، نوزاد را در مقابل بیماریهای باکتریایی و ویروسی به ویژه آنهایی که مادر، نوزاد و خانواده بیشتر در معرض آن هستند، حفظ و از ای کولی (نوعی باکتری) و آلرژی جلوگیری میکند. مصرف ماهی به تولید چنین پروتئینهایی در شیر مادر کمک میکند.
لیزوزیم
لیزوزیم آنزیمی است که نوزاد را در برابر ای کولی و سالمونلا (یکی از شایعترین مسمومیتهای غذایی) حفظ میکند. به علاوه رشد باکتریهای سالم روده را افزایش میدهد و کاربرد ضد التهابی دارد.
-
چربیها
شیر انسان حاوی چربیهاییست که برای سلامت نوزاد شما ضروری هستند. این چربیها برای رشد مغز، جذب ویتامینهای محلول در چربی و تامین منابع اولیه کالری مفید هستند. به علاوه در ایجاد شبکیه چشم و شکل گیری سیستم عصبی مورد استفاده قرار میگیرند. این چربیها در آخرین سه ماههی دوره بارداری در مغز ذخیره میشوند و در شیر مادر هم وجود دارند.
-
ویتامینها
میزان ویتامینهای موجود در شیر با مصرف ویتامینها در مادران رابطه مستقیم دارند. به همین دلیل است که مادر باید تغذیه صحیح از ویتامینها داشته باشد. ویتامینهای محلول در چربی از جمله ویتامین A، D، E و K برای سلامت نوزاد بسیار اهمیت دارند. ویتامینهای محلول در آب مثل ویتامین C، ریبوفلاوین، نیاسین و اسید پانتونیک نیز برای نوزاد ضروری هستند. به همین دلیل است که بسیاری از مشاوران شیردهی مصرف ویتامینهای پیش از تولد را توصیه میکنند.
-
آهن
هرچند به میزان ناچیز، اما آهن نیز در شیر مادر وجود دارد. همین میزان آهن کم برای نوزاد کافیست؛ چرا که نوزاد آهن شیر مادر را به خوبی جذب میکند. آهن یک ماده ضروری برای رشد و تکامل نوزاد است. در صورت فقر آهن یک نوزاد ممکن است به مشکلاتی چون کم خونی، ضربان قلب بالا، رنگ پریدگی و ضعف دچار شود.
از دیگر ترکیبات موجود در شیر مادر میتوان به فلوراید اشاره کرد. فلوراید یک ماده معدنی ضروری است که مینای دندان را تقویت و از پوسیدگی دندانها جلوگیری میکند.
-
کربوهیدراتها
لاکتوز اولین کربوهیدراتیست که در شیر مادر یافت میشود و ۴۰ درصد کالری مورد نیاز برای تولید شیر را فراهم میکند. لاکتوز بسیاری از باکتریهای ناسالم موجود درمعده که از جذب کلسیم، فسفر و منیزیم جلوگیری میکنند را کاهش میدهد. به علاوه با بیماریها مقابله و به رشد باکتریهای سالم موجود در معده کمک میکند.
تاثیر مصرف شیر مادر بر کودک
شیر مادر یکی از بهترین غذاها برای رشد فکری و جسمی کودک است. این ماده غذایی نه تنها فواید زیادی برای نوزاد دارد، بلکه برای مادر نیز بسیار مفید است. برخی از فواید آن را در ادامه میتوانید مطالعه کنید.
1- موجب افزایش هوش نوزاد میشود
شیر مادر با کمک به رشد مغز نوزاد و کاهش مشکلات مربوط به یادگیری موجب افزایش هوش کودک میشود. طبق مطالعات، کودکانی که از شیر مادر تغذیه کردهاند، در امتحانات هوش نمره بهتری را کسب میکنند.
2- سرشار از مواد مغذی است
شیر مادر بهترین منبع پروتئین، کربوهیدرات، چربی، ویتامین و املاح معدنی برای نوزاد است و تا زمانی که نوزاد نیاز به غذای کمکی نداشته باشد میتواند تمامی نیازهای او را تامین کند. شیر مادر سرشار از آنتی بادیهاییست که بدن نوزاد را در برابر ویروسها و عفونتها محافظت میکند.
3- در برابر بیماریها بدن نوزاد را حفاظت میکند
شیر مادر از بیماری هایی نظیر ذات الریه، آنفولانزا، آلرژی، عفونت گوش میانی، اسهال، سرخجه، مسمومیت غذایی، عفونت معده، سلیاک (نوعی بیماری گوارشی)، دیابت، آسم، آسیب بافت روده، سندروم مرگ ناگهانی نوزاد، بیماری روده التهابی، بیماری قلبی و سرطان جلوگیری میکند.
4- موجب سلامت دندانها میشود
کودکانی که از شیر مادر تغذیه میکنند، دندانهای سالمتری خواهند داشت. مکیدن سینه علاوه بر تقویت فک نوزاد به تقویت دندانهای او نیز کمک میکند.
5- از اختلالات روانی جلوگیری میکند
نوزادانی که شیر مادر مصرف میکنند، در آینده کمتر به اختلالات روانشناختی دچار خواهند شد. در زمان تولد، نوزاد تنها میتواند تا فاصله ۳۸ سانتی متری خود را ببیند و این فاصلهای است که نوزاد با مکیدن شیر با صورت مادر ایجاد میکند. کودکی که با مکیدن شیر از عواطف مادر برخوردار میشود از نظر روانشناختی در آینده کودک سالمتری خواهد بود.
6- از بیماریها در آینده جلوگیری میکند
نوزادانی که از شیر مادر تغذیه میکنند در آینده کمتر دچار افزایش وزن، فشار خون، کلسترول خون و اگزما (نوعی بیماری پوستی) میشوند.