آشنايي با خواص و مضرات كرفس

8 خرداد 1400

كرفس گیاهی است علفی، به ارتفاع 20 تا 60 سانتی متر كه ساقه‌ای منشعب دارد. برگ‌های آن شفابخش و ضخیم و گل‌های آن كوچك و به رنگ سفید یا سفید مایل به سبز است. قسمت مورد استفاده این سبزی قسمت‌های مختلف آن بویژه ریشه و برگ آن است. در بسیاری از مناطق ایران از جمله در سیستان، خوی و بندر عباس می‌روید.

شما می توانید جدا از خورش کرفس برای بهره بردن از خواص گوناگون این سبزینه خوراکی، در ترکیب خوراکی های مختلف و سالادهای فصل از آن استفاده کنید.

طبع كرفس گرم و خشك است.

خواص درماني كرفس

کرفس سرشار از املاح و ویتامین

در گذشته پارسیان به كرفس،كرفش و كرسب نیز می‌گفته‌اند و اعراب آن را معرب كرده و كرفس نامیده‌اند. كرفس دارای انواع و اقسام گوناگونی است، اما در بین آنها دو نوع در تغذیه و بقیه در مداوا به كار می‌روند. در كرفس ویتامین‌های آ ‌- ب -‌ وث و املاح سدیم ‌ پتاسیم و فسفر نهفته است. عطر مطبوع، طعم گوارا و خواص انكارناپذیر كرفس، آن را از بین سبزی‌های دیگر ممتاز كرده است. مهم‌ترین نوع دارویی كرفس، كرفس آبی یا كرفس مرداب است كه به طور خودرو در كنار مرداب‌ها می‌روید. نوع دیگر آن كرفس عطری است كه به علت داشتن عطر زیاد به كرفس مشك معروف است.

برگ کرفس حاوی مقدار قابل توجهی ویتامین A (بتاکاروتن) است در حالی که ساقه ی آن منبع ویتامین های B6 ,B2 ،B1، ویتامین C و همچنین پتاسیم، اسید فولیک، کلسیم، منیزیم، آهن، فسفر،سدیم و چند نوع از اسیدهای امینه ضروری است.

هورمون های گیاهی موجود در کرفس به همراه روغن های ضروری آن نه تنها طعم معطری به کرفس می دهند، بلکه در کنار بقیه املاح و ویتامین ها کرفس را به معجونی تبدیل می نمایند که در حقیقت می تواند داروی هر دردی باشد.

كرفس ؛ سرشار از ویتامین ث

کرفس منبعی فوق العاده از ویتامین ث است. این ویتامین به تقویت سیستم ایمنی بدن کمک می کند. مصرف سبزیجات و میوه های غنی از ویتامین ث می تواند علایم سرماخوردگی را کاهش دهد یا از شدت این بیماری بکاهد. بیش از 20 نتیجه تحقیقاتی معتبر نشان می دهد که ویتامین ث بهترین ویتامین برای جنگ با سرماخوردگی است و همینطور با تخریب ناشی از رادیکال های آزاد مقابله می کند.

فوايد كرفس براي پوست و مو

از آن جایی که کرفس سرشار از انواع ویتامین ها از جمله ویتامین آ، ب و ث می باشد و در آن املاح نیز به مقدار زیاد نهفته است می تواند مکمل خوبی برای زیبایی پوست و مو نیز باشد.

شما با نوشیدن یک لیوان آب کرفس فقط دو یا سه روز در هفته علاوه بر سلامتی اندام های مهم درونی خود به شادابی و جوان نگه داشتن پوست و موی تان نیز کمک کرده اید و اثرات مفید آن را در همان روزهای اول خواهید دید.

ویتامین C و انواع ویتامین های B موجود در آب کرفس برای از بین بردن جوش ها و لکه ها و کلسیم موجود در آن سبب رشد و ترمیم مو و ناخن هاخواهد شد و علاوه بر آن آب کرفس میل تان را به خوراکی های شیرین و انواع شیرینی ها که عامل مهمی در جوش زدن و ایجاد لکه ها خواهند بود کم کرده و شما را در داشتن پوستی بدون جوش و سالم و زیبا یاری خواهد کرد.

بیشتر بخوانید: درمان گرمازدگی با چند نوشیدنی گیاهی

فوايد كرفس در فشار خون بالا

تحقیقات نشان می ‌دهد مصرف روزانه ی آب کرفس به مدت یک هفته، تاثیر فوق‌ العاده‌ ای روی پایین آوردن فشارخون خواهد داشت. آب کرفس مُدر است؛ پتاسیم و سدیم موجود در آب کرفس تنظیم کننده‌ های قوی مایعات بدن هستند و به تولید ادرار کمک می‌ کنند و بدن را از وجود مایعات اضافی خلاص می‌ کنند.

ماده شیمیایی Phthalides موجود در کرفس سبب آرامش بافت ها و ماهیچه های بدن و عروق می گردد و نرمی و انعطاف مخصوصی به آن ها می دهد. به همین جهت خون به آسانی در عروق گردش کرده و به تمام بافت ها می رسد. در ضمن این ماده شیمیایی سبب کاهش ترشح هورموناسترس در بدن نیز می شود.

جالب این که در موقع مصرف مداوم آب کرفس فشار خون در حد طبیعی باقی می ماند و بیشتر از آن کاهش نمی یابد که خود یکی از شگفتی های طبیعت این سبزی است.

فوايد كرفس در پيشگيري از سرطان

طبق یافته‌ های محققان در دانشگاه نیوجرسی، کرفس دارای ترکیباتی است که از پخش سلول‌ های سرطانی پیشگیری می‌ کند و دارای ترکیبی به نام استیلنیک(acetylenic) است که رشد سلول ‌های تومور را متوقف می‌ کند.

از طرفی به گزارش نچرال نیوز، لوتئولین(Luteolin) که به مقدار اندکی در نعناع و جعفری وجود دارد به میزان قابل ملاحظه ‌ای در کرفس وجود دارد که با دارا بودن آنتی‌ اکسیدان قوی می‌ تواند صدمات ناشی از تخریب سلولی را جبران کند.

آب کرفس حاوی هشت گروه از مواد ضد سرطان است.

فوايد كرفس در آسم و آرتروز

آب این گیاه در موارد التهاب مفاصل و انقباض عضلانی ماهیچه استفاده می ‌شود و همچنین سختی التهابات در بیماری‌ هایی مانند را کاهش می ‌دهد. از طرفی دانشمندان اعلام کرده‌ اند که کرفس با تأثیر فوق ‌العاده خود می ‌تواند بر مغز که هسته دستگاه عصبی است، تأثیر گذاشته وسیستم ایمنی بدن را تقویت کند؛ بدین ترتیب تورم و درد در نواحی مختلف بدن که حاکی از عملکرد ناموفق سیستم دفاعی است کاهش می ‌یابد و بیماری‌ هایی مانند نقرس و تورم‌ های مفصلی نیز خفیف ‌تر می‌ شود.

Polyacetylene موجود در کرفس و آب کرفس پر قدرت ترین ماده شیمیایی ضد التهاب بدن است و می تواند عوارض و دردهای مفاصل به خاطر روماتیسم یا آرتروز، آسم، نقرس و ناهنجاری های ریوی را کاهش دهد.

در یک بررسی جالبی بر روی آب کرفس معلوم شده که ماده شیمیایی Luteolin می تواند شروع و عملکرد عوارض التهاب را که در مغز سرانجام می گیرد کنترل و خنثی کند و در نهایت بدن را در برابر بروز التهاب محافظت کند.

آب کرفس و کلسترول
تحقیقات نشان داده‌ اند که وجود ترکیب شیمیایی در کرفس، به نام بوتیل فتالید(Butylphthalide) باعث کاهش سطح کلسترول بد خون(LDL) می ‌شود.

فوايد كرفس در سلامت روان و درمان بی خوابی
كرفس به دلیل مواد معدنی منیزیم و پتاسیم برای آرامش اعصاب و بیماری های روحی مفید است.

به همین جهت خوردن کرفس به افرادی که دچار عوارض کم خوابی و بی خوابی هستند توصیه می شود.

فوايد كرفس در كاهش وزن
با مصرف روزانه آب کرفس، ولع خوردن شیرینی‌ جات، از بین می ‌رود. به عبارت دیگر طبیعت این سبزی به علت تمام نعمت های موجود در آن بر روی هورمون اشتها و گرایش به مواد قندی اثر گذاشته و در نهایت از زیاد شدن وزن بدن جلوگیری می کند.

بیشتر بخوانید: راهکارهای تقویت مچ دست

فوايد کرفس براي كليه و مجاری ادراری
دانشمندان بر این عقیده‌اند كه كرفس بهترین ماده غذایی است برای عفونت مجاری ادرار و اسید اوریك بالا از طریق تمیز‌كردن كلیه و مجاری ادرار محسوب می‌شود در واقع ترپین، ماده معطر كرفس است كه مانع ماندن سنگ كلیه در مجاری ادرار یا آلودگی میكروبی و درد می‌شود. بعلاوه كرفس عروق را باز می‌كند و برای تقویت قلب و ریه مفید است. كمپرس جوشانده كرفس برای دست و پای سرما زده و نیز برای درمان سایر زخم‌ها مفید است. جالب آن كه بذر كرفس در باز كردن گرفتگی‌های معده قوی‌تر از سایر قسمت‌های آن است. این بذر اشتها آور بوده و به هضم غذا كمك می‌كند.

مصرف آن به شدت به افراد درگیر با سنگ کلیه و سنگ‌ های مجاری ادراری توصیه می‌ شود.

آب کرفس از بین برنده ی قوی سموم بدن و به دنبال آن شکستن و حذف سنگ‌ ها در بدن می ‌شود.

برای خردكردن سنگ‎هایی كه در كلیه و مثانه می‎باشد آب كرفس را همراه با مرزه روزی 3 استكان میل كنید با احتیاط.

فوايد كرفس براي دستگاه گوارش
برای این ‌که به روده‌ های خسته و پیر کمک شود، توصیه می‌ شود که هر روز یک لیوان عصاره کرفس مصرف شود. از این طریق روده به روش طبیعی تخلیه می ‌شود. دقت داشته باشید که در آبگیری حتما برگ‌ ها را همیشه مصرف نمایید.

آب کرفس به علت داشتن املاح و ویتامین ها و همچنین فیبر با کیفیت بالا از بروز یبوست جلوگیری می کند و حرکت روده ها را تنظیم می کند، در این صورت مصرف مقداری کرفس به همراه وعده های غذایی می تواند موجب بالا رفتن قدرت هضم و جذب غذا شده و مقدار زیادتری از مواد غذایی موجود در رژیم غذایی را از طریق جدار روده وارد سیستم خون و لنف کرده تا در سوخت و ساز پیچیده آن ها در سلول ها موثر باشد.

کرفس و تقویت لثه‌ها
انواع كرفس به علت داشتن ویتامین «ث» لثه‌ها را محكم می‌كند و از خونریزی و رقت خون جلوگیری می‌كند. اشتها را زیاد می‌كند و برای مبتلایان به بیماری‌های رماتیسم، نقرس، درد مفاصل و تصلب شرایین، غذای مفیدی محسوب می‌شود و این دسته از بیماران هم می‌توانند آن را در غذای خود داخل كرده و هم می‌توانند آب آن را گرفته یك فنجان در روز میل كنند. كرفس تب بر، باد شكن و ضد نفخ است و كلیه‌ها و مثانه را زهكشی كرده و دشمن سنگ كلیه است.

كرفس ؛ از بين برنده بوی بد دهان
تجربه نشان داده است كه یك وعده غذا ی كرفس دار بوی بد دهان را از بین می برد. احتمالاً موادی كه در معده تولید می شوند با مواد معطر كرفس تركیب شده و از بوی بد دهان جلوگیری می كند. كسانی كه از بوی بد دهان رنج می برند باید هرروز مقداری كرفس میل كنند، در صورتی كه نتیجه ای نداد بایستی به پزشك مراجعه كرد . از قدیم گفته اند كه كرفس باعث شادی و شادابی می شود.

تقويت نيروي جنسي با كرفس
علم امروز تا كنون نتوانسته است این مسئله را روشن كند. بعضی از مردان اظهار می كنند كه كرفس باعث تقویت نیروی جنسی آنان شده است ولی این اظهار تا كنون از طریق علمی ثابت نشده است . البته ویتامینB6 و اسید پانتوتنیك اثر روانی دارد و مواد معدنی منیزیم و كلسیم به ما هیچه ها نیرو می دهند و در راحت شدن ورلكس كمك می كنند .

بیشتر بخوانید: خواص به دانه

كرفس ؛ داروي ضدپيري
اين سبزي براي کساني که در ميانسالي به سر مي‌برند نقش يک سد پيري را دارد. فشار خون را کاهش داده و تنظيم مي‌کند و دردهاي مفصلي و رماتيسم به واسطه گوگرد موجود در آن از بين مي‌روند.

كرفس ، مقابله كننده با اثرات بد سيگار
اگر سابقه ژنتيک يا مصرف سيگار و هر عامل تهديد کننده ديگري شما را براي سرنوشت قلب و رگ‌هايتان نگران کرده، اين نگراني را با يک ليوان آب کرفس و هويج در روز از بين ببريد.
فوايد كرفس براي تقويت حافظه و افزايش قدرت يادگيري
فسفر يکي ديگر از موادي است که به وفور در کرفس وجود دارد. مصرف آن براي تقويت حافظه مفيد است و در کودکان قدرت يادگيري را بالا مي‌برد.
مصرف كرفس در بارداري و شيردهي
استفاده از کرفس چه در دوران لقاح و چه در بارداری ممنوع است. زيرا موجب سقط جنين شود. همچنين ممكن است منجر به صرعي شده كودك شود .
مصرف كرفس در دوران شيردهي مانعي نداشته و موجب افزايش شير مادر مي گردد.
ساير فوايد كرفس
كرفس تصفیه كننده خون است.

مصرف آب کرفس براي کساني که به بيماري ديابت مبتلا هستند، بسيار مفيد است

كسانی كه مبتلا به نقرس هستند كرفس را در برنامه غذایی خود قرار دهند

كرفس برای تنگی نفس مفید است.

خوردن كرفس باعث جلوگیری از جذام و پیسی می‎شود.

برای بازشدن صدا از كرفس استفاده كنید چه به صورت پخته، چه به صورت خام و سالاد.

كسانی كه آسم دارند از كرفس چه خام و پخته مخصوصاً آب آن مخلوط با آبلیمو میل كنند.

برای درمان بادهای مخالف (منظور بادهایی كه در بدن وجود دارد) تخم كرفس را كوبیده با شكر مخلوط نموده به طور نامنظم یك قاشق میل شود. چند روز میل شود، سپس فاصله مجدداً شروع شود.

برای درمان دردهای رماتیسمی كرفس را بكوبید با آرد برنج مخلوط كنید در محل به صورت ضماد بگذارید.

كرفس اشتهاآور است مخصوصاً برگ‎های آن.

برای بیماری‎های ریوی و گرفتگی صدا برگ كرفس را به مقدار 15 گرم در 500 سی‎سی آب جوشانده صاف نموده همراه شیر مخلوط كرده میل شود.

كسانی كه تصلب شرایین دارند از روش مختلف كرفس (خام، پخته، آب‎پز…) استفاده كنند.

جهت درد پستان كرفس را كوبیده به صورت ضماد بگذارید.

برای درمان لاغری برگ‎های تازه كرفس را با سالاد مخلوط كرده میل كنید.

اگر دچار سرماخوردگی سختی شدید كرفس + پیاز خام + كمی آبلیمو بعنوان سالاد استفاده كنید.

اين شاه‌سبزي خوشبو، يک ملين قوي و برعکس بسياري از سبزي‌ها ضد نفخ است. به ندرت ديده شده روده و معده کسي از ديدن کرفس تعجب کند و اعصابش بهم بريزد.