نحوه نگهداری مواد غذایی در مدت زمان ماندگاری این مواد تاثیر بسزایی دارد و علاوه بر استفاده صحیح باعث صرفه جویی و مصرف بهینه مواد غذایی و جلوگیری از فاسد شدن و دور ریختن مواد غذایی می شود. پس با استفاده از راهکارهای مناسب در نگهداری مواد غذایی کوشا باشیم.
معمولا ما تصور می کنیم که نگهداری و استفاده از خوراکی ها تنها به خرید، قراردادن در یخچال و فریز و سپس مصرف خلاصه می شود. در حالی که توجه به شیوه یخزدایی، تاریخ مصرف، بهترین زمان مصرف و… موجب استفاده بهینه خواهد شد.
انجماد زدایی مواد غذایی
یکی از اشتباهات رایج در مورد انجماد زدایی خوراکی ها، قرار دادن آن ها در هوای محیط است. از آنجا که باکتری ها از دمای 5 درجه سانتی گراد شروع به رشد و تکثیر می کنند، به هیچ وجه نباید مواد غذایی را در دمای گرم محیط قرار داد. بهترین روش برای یخ زدایی، یخچال است. زمان این کار با توجه به حجم بسته بندی و نوع ماده غذایی ممکن است از چند ساعت تا یک شبانه روز نیز طول بکشد. در صورت کمبود وقت مایکروویو جایگزین مناسبی است زیرا سبب یخ زدایی سریع می شود. البته بسیار مهم است که شیوه صحیح این دستگاه انتخاب شود و همچنین ماده غذایی قابلیت استفاده در مایکروویو را داشته باشد. همچنین می توان مواد غذایی که در بسته بندی های بدون منفذ قرار دارند را در ظرف آب به مدت حداکثر 2 ساعت قرار داد. البته درجه حرارت نباید از 21 درجه سانتی گراد بیشتر باشد و آب نیز هر نیم ساعت عوض شود. یکی از نکات مهم در مورد مواد غذایی منجمد این است که پس از انجماد زدایی نباید مجددا یخ بزند.
توجه به تاریخ انقضا
بجز محصولاتی مانند آرد، شکر، نمک و میوه ها و سبزیجات اکثرمواد غذایی ها تاریخ انقضا دارند. معمولا روی بسیاری از مواد غذایی دو تاریخ ذکر شده است؛ تاریخ انقضا ماده غذایی و تاریخ بهترین زمان مصرف. پس از اتمام تاریخ انقضا ماده غذایی باید بیرون ریخته شود زیرا برای سلامتی مضر است.
در مورد زمان مصرف بهینه عموما یک تاریخ درج می شود که نشان می دهد پس از آن، ماده غذایی کیفیت تغذیه ای را از دست می دهد اما مشکلی برای سلامتی در پی نخواهد داشت. توجه داشته باشید که تولیدکنندگان پس از آزمایشات مکرر این تاریخ ها را روی محصولات درج می کنند.
نگهداری سبزیجات و میوه ها
زمان نگهداری میوه ها و سبزیجات تازه با توجه به نوع آن ها متفاوت است. این خوراکی ها نیز مانند دیگر مواد غذایی فاسد شدنی باید در یخچال با درجه 0 تا 4 درجه سانتی گراد نگهداری شوند. ماندگاری آن ها با هم فرق می کند چنانکه بعضی مانند گیلاس، مارچوبه، انگور و قارچ چندین و به طور متوسط 3 تا5 روز در یخچال قابل نگهداری هستند.
بعضی دیگر نیز مانند آلو، گوجه فرنگی، کاهو و خیار نیز به مدت یک هفته در یخچال تازه می مانند. سبزیجاتی مانند چغندر، کرفس و کلم را نیز می توان 2 تا3 هفته در یخچال نگه داشت. سیب یکی از میوه هایی است که مدت طولانی حدود 6 ماه قابلیت نگهداری دارد و تازه می ماند.
منجمد کردن لبنیات
یکی از بهترین روش ها برای نگهداری طولانی مدت فرآورده های لبنی منجمد کردن است که همه این محصولات مانند پنیر، کره، شیر، خامه و ماست این قابلیت را دارند. شیر پاستوریزه، استرلیزه و هموژنیزه را می توان تا 6 ماه در فریزر نگه داشت. اگر شیر پرچرب را منجمد می کنید، پس از انجماد زدایی هنگام مصرف آن را خوب تکان دهید تا چربی های ته نشین شده کاملا حل شوند. کره را نیز می توان تا 6 ماه منجمد نگه داشت.
پس از این مدت خواص غذایی آن ممکن است تغییر یابد. بر خلاف پنیرهای مرطوب که بافت آن ها پس از انجماد تغییر می کند، پنیرهای نسبتا خشک خیلی بهتر باقی می مانند و می توان آن ها را تا 6ماه در فریزر نگه داشت. گرچه نگهداری ماست در فریزر آن را خراب نمی کند و خطری برای سلامتی ندارد اما پس از انجماد زدایی بافت آن دون دون و آبکی می شود. خامه نیز همین حالت را در فریزر پیدا خواهد کرد. برای اینکه بافت نرم تری پیدا کند، کافی است تا پس از باز شدن به آرامی زده شود.
نگهداری باقیمانده غذا ها در یخچال
باقیمانده غذا ها را باید حداکثر 2 ساعت پس از طبخ در یخچال گذاشت که این مدت در تابستان به 1 ساعت کاهش می یابد. بر خلاف تصور همه، غذا ها را می توان در حالتی که هنوز گرم است در یخچال گذاشت. توصیه می شود برای تسریع در روند خنک شدن غذا و کاهش تکثیر باکتری ها، غذا ها در چند ظرف با قطر حدود 5 سانتی متر ریخته شود و به این ترتیب بین 2 تا 3 روز قابل نگهداری است. البته انجماد غذا ها ارجحیت دارد.
ماندگاری مواد غذایی در فریزر
مدت ماندگاری مواد غذایی در فریزر با توجه به ماهیت هر خوراکی متفاوت است اما هرگز از یک سال بیشتر نخواهد شد. از بین خوراکی هایی که قابلیت ماندگاری تا یکسال را د ر یخچال دارند می توان به میوه ها و سبزیجات به خصوص مارچوبه، کلم بروکلی، سیب، گوجه فرنگی و گیلاس اشاره کرد. سبزیجات با برگ های ظریف تازه را نیز باید به این لیست اضافه کرد. گوشت ها بین 1 تا 10 ماه قابل نگهداری در فریزر هستند. این مدت با توجه به خام یا پخته بودن گوشت فرق می کند. ماهی ها و دیگر محصولات دریایی را می توان حداکثر 6 ماه نگه داشت. آش ها، تارت ودیگر مواد غذایی پخته ماندگاری 1 تا 10 ماه در فریزر دارند.
برای دیدن مقالات بیشتر اینجا کلیک کنید.
