سلامت جنسی دارای جنبه های متعددی از قبیل مراقبت در برابر عفونت های منتقله از طریق جنسی (STI)، کنترل بارداری و تنظیم خانواده، و میل جنسی و تحقق بخشیدن به روابط جنسی است. سلامت جنسی برای زنان، به طور کلی سلامت عمومی را تحت تأثیر قرار می دهد. تمرین کردن رابطه جنسی سالم، استفاده از روش مناسب پیشگیری از بارداری و چکاپ منظم برای بیماری های منتقله از طریق جنسی (بیماری های آمیزشی) می توانند سلامت جنسی شما را به شکل خوبی حفظ کنند.
شناخت بیماری ها و عفونت های منتقله جنسی
اگر خانمی هستید که از لحاظ جنسی فعال هستید، در معرض خطر ابتلا به بیماری های منتقله از طریق جنسی می باشید که اکنون بیشتر به عنوان عفونت های منتقله از طریق جنسی شناخته می شوند. این خطر با داشتن شریک جنسی بیشتر، افزایش می یابد. با این حال، ممکن است اولین باری که رابطه جنسی داشته باشید، دچار STI شوید. رابطه جنسی واژینال، مقعدی و دهانی همگی شما را در معرض خطر ابتلا به عفونت های منتقله از راه جنسی قرار می دهند، بنابراین مهم است که بدانید چگونه از خودتان محافظت کنید.
تمرین رابطه جنسی بی خطر
رابطه جنسی ایمن، با استفاده از یک روش مانعی مانند کاندوم یا سد دهانی، در جلوگیری از ابتلا به عفونت های منتقله جنسی که از طریق ترشحات انتقال می یابند، مانند اچ آی وی، گونوره، کلامیدیا و هپاتیت، بسیار موثر است. این روش در جلوگیری از عفونت های منتقله از راه جنسی که از طریق تماس پوست به پوست انتقال می یابند، مانند سیفلیس، HPV (ویروس پاپیلومای انسان) و HSV (هرپس) کمتر مؤثرند. اما این روش باز هم می تواند خطر شما را کاهش دهد.
سعی کنید هر زمان که خواستید هر گونه تماس جنسی یا دخول داشته باشید، از کاندوم های لاتکس یا پلی اورتان و سدهای دهانی استفاده کنید. مراقبت کردن همیشه مفید است. استفاده مداوم از این روش می تواند انتقال STI ها را در طول رابطه جنسی مقعدی، واژینال و رابطه جنسی دهانی کاهش دهد.
شماری از STI ها که می توانند در طول رابطه جنسی دهانی منتقل شوند.
این عفونت ها عبارتند از:
- سیفلیس
- HPV
- هرپس
- گونوره
- کلامیدیا
در حال حاضر مشخص شده است که اکثر سرطان های دهان و گلو به خاطر HPV، است که به طور معمول از رابطه جنسی دهانی محافظت نشده ایجاد میشود.
واکسن های پیشگیرانه
در حال حاضر واکسن هایی برای سه نوع STI وجود دارند:
- ویروس پاپیلومای انسانی (HPV)
- هپاتیت B
- هپاتیت A
سه واکسن HPV در حال حاضر توسط سازمان غذا و داروی تایید شده است:
- سرواریکس فرد را در برابر دو نوع HPV محافظت می کند که بیشتر موارد سرطان دهانه رحم را ایجاد می کنند.
- گارداسیل در مقابل همان دو سویه و همچنین دو نوع سویه ای که باعث اکثریت زگیل های تناسلی می شوند از فرد محافظت میکنند.
- گارداسیل ۹ همان چهار نوع HPV را مانند گارداسیل پوشش می دهد، اما شامل پنج گونه دیگر با خطر بالا نیز می شود (در مجموع فرد را دربرابر۹ سویه از HPV محافظت میکنند).
این واکسن ها هنگامی که قبل از شروع یک رابطه جنسی تزریق شوند، بسیار موثر هستند. به طور معمول توصیه می شود برای شروع واکسیناسیون هم برای زنان و هم برای مردان جوان از سن ۱۱ سالگی شروع شود. می توانید تا اواخر ۲۰ سالگی خود این واکسینه را دریافت کنید.
واکسنی برای هپاتیت B نیز موجود است. این واکسن به طور معمول در دوران نوزادی تزریق می شود. هپاتیت B باعث بیماری کبدی می شود. این بیماری می تواند از طریق فعالیت جنسی و همچنین از طریق خون آلوده یا فرآورده های خونی منتقل شود. واکسن هپاتیت A نیز در دسترس است. هپاتیت A معمولا در طول رابطه جنسی گسترش نمی یابد، اما می تواند در طول تماس دهانی و مقعدی انتقال یابد. این واکسن برای همه کودکان در سن ۱ سالگی توصیه می شود.
انجام آزمایشات غربالگری منظم برای STI ها
آزمایش منظم برایSTI می تواند عواقب طولانی مدت یک عفونت را کاهش دهد. بیماری های باکتریایی که بدون درمان رها می شوند، مانند گونوره و کلامیدیا می توانند عواقب جدی سلامتی، از جمله ناباروری در پی داشته باشند. غربالگری می تواند به جلوگیری از چنین عوارضی کمک کند.
غربالگری همچنین می تواند خطر ابتلا به STI را کاهش دهد. قبل از شروع یک رابطه جنسی، تاریخی را برای انجام آزمایش به همراه شریک جنسی جدید خود تنظیم کنید. به این ترتیب، هر کدام از شما می دانید آیا در معرض خطر قرار دارید یا نه و در صورت نیاز تحت درمان قرار خواهید گرفت. غربالگری STI ایده خوبی برای هر کسی است که از نظر جنسی فعال است. عفونت های مقاربتی می توانند بر هر فرد با هر سن یا وضعیت رابطه جنسی، تاثیر بگذارند.
انجام منظم پاپ اسمیر!
پاپ اسمیر بخش معمولی از مراقبت های بهداشتی زنان است و از سن ۲۱ سالگی شروع می شود. این آزمایش علائم اولیه تغییرات گردن رحم که در صورت عدم درمان به سرطان سرویکس منجر می شود، تشخیص میدهد. تغییرات پیش از سرطان می توانند قبل از اینکه جدی شوند، پیشگیری و درمان شوند.
تقریبا تمام موارد سرطان دهانه رحم ناشی از HPV هستند. بنابراین تمرین سلامت جنسی می تواند خطر ابتلا به سرطان دهانه رحم را کاهش دهد. واکسیناسیون HPV می تواند خطر شما را نیز کاهش دهد. گونه های زیادی از HPV وجود دارند که باعث سرطان می شوند. واکسیناسیون، تمرین رابطه جنسی سالم و انجام منظم آزمایشات پاپ اسمیر، همگی ضروری هستند.
سرطان گردن رحم و درمان آن می توانند تاثیرات منفی بر زندگی جنسی و باروری شما داشته باشند. بهتر است قبل از اینکه صبر کنید تا این تغییرات باعث آسیب شوند، کاری انجام دهید.
قاعدگی و سلامت باروری.
زنان اغلب تصور می کنند که درد لگن، مانند گرفتگی، طبیعی است. به زنان گفته شده است که قاعدگی مستلزم آسیب و درد است. بنابراین، آنها ممکن است ناراحتی خود را با پزشک مطرح نکنند. زنان نباید با درد شدید لگن یا گرفتگی شکمی زندگی کنند. اغلب درد های شدید در طول دوره قاعدگی نشانه ای از یک مشکل سلامتی است. این مشکل ممکن است مربوط به باروری یا درد در طول رابطه جنسی باشد.
اندومتریوز!
اندومتریوز رشد دیواره رحم در خارج از رحم است. این دیواره اندومتریوم نامیده می شود. اندومتریوم منبع خون و بافت در طول قاعدگی است. همچنین برای تغذیه جنین در حال رشد مورد نیاز است. وقتی یک زن مبتلا به اندومتریوز باشد، اندومتریوم روی اندام ها و بافت های سراسر شکم و لگن قرار می گیرد. این بیماری می تواند بسیار دردناک باشد.
علائم آندومتریوز عبارتند از:
- درد شدید قاعدگی
- درد در هنگام رابطه جنسی
- درد در طی حرکات روده
- خونریزی شدید
- خونریزی بین دوره های قاعدگی
درد ناشی از اندومتریوز اغلب میتواند درمان شود. درمان به اینکه شما آیا قصد دارید بچه دار شوید یا نه، بستگی دارد. گزینه های درمانی عبارتند از:
- داروهای ضد التهابی
- هورمون درمانی
- جراحی برای برداشتن بافت اضافی
- هیسترکتومی (برداشتن رحم)
-
فیبروئیدها!
فیبروئید ها (فیبروم ها) تومورهای غیر سرطانی رحم هستند. تحقیقات نشان می دهند که تا ۷۷ درصد زنان فیبروئید دارند. با این حال، اکثر زنان هرگز به درمان نیاز نخواند داشت. فیبروئیدها لزوما دردناک و مشکل ساز نیستند. آنها خطر ابتلا به سرطان را افزایش نمی دهند. فیبروم های بزرگ ممکن است بر توانایی شما برای داشتن فرزند تاثیرگذار باشند.
فیبرویئد ها در صورتی که باعث مشکلات زیر شوند، می توانند بر سلامت جنسی شما تأثیر بگذارند:- درد لگن
- درد در هنگام رابطه جنسی
- مشکلات همراه با خونریزی شدید یا دردناك قاعدگی
اگر درمان ضروری باشد، چندین گزینه درمانی در دسترس است. پزشک شما می تواند به شما کمک کند که بهترین روش را برای خود انتخاب کنید.
کنترل بارداری!
وقتی با همسرتان رابطه جنسی دارید، مهم است که روش های کنترل بارداری را بشناسید. تلاش برای باردار شدن یا نگرانی در مورد بارداری ناخواسته، موجب بروز بسیاری از مشکلات در زندگی جنسی زنان می شوند. گزینه های کنترل بارداری از کاندوم مقرون به صرفه، که در هنگام نیاز استفاده میشوند تا دستگاه داخل رحمی (IUD)، که می توانند تا ۱۲ سال طول بکشند، متغیر هستند. برخی از روش ها نیاز به نسخه یا یک عمل جزئی در مطب پزشک دارند، و برخی از آنها نیاز به نسخه یا رفتن نزد پزشک ندارند.
گزینه های پیشگیری از بارداری عبارتند از:
- کاندوم مردانه یا زنانه
- دستگاه داخل رحمی (IUD)
- قرص های جلوگیری از بارداری
- اسفنج ضدبارداری
- کلاهک رحم
- دیافراگم
- پچ ها یا حلقه های هورمونی
- تزریق برای کنترل بارداری
- کاشت زیر پوست
- عقیم سازی
با پزشک خود در مورد اینکه کدام روش برای شما مناسب تر است صحبت کنید. اثربخشی این روش ها بسیار متفاوت است. بنابراین سهولت استفاده نیز متفاوت است. عقیم سازی هم برای زنان و هم برای مردان بیشترین تاثیرگذاری را دارد ولی دائمی است.
روابط جنسی و میل جنسی.
برخی از مسائل مربوط به سلامت جنسی بر فعالیت جنسی و میل جنسی تاثیر می گذارند.
عدم علاقه به رابطه جنسی.
دلایل زیادی وجود دارند که باعث میشوند علاقه یک زن به رابطه جنسی کاهش یابد. طبق گفته های کلینیک مایو، علل احتمالی کاهش میل جنسی در زنان عبارتند از:
- داروهای جدید
- بیماری های مزمن
- خستگی
- یائسگی
- بارداری، پس از زایمان، و دوران شیردهی
- اضطراب یا افسردگی
- استرس
اگر به طور ناگهانی علاقه خود را به رابطه جنسی از دست داده اید، با پزشک خود صحبت کنید. ممکن است یک علت مشخص وجود داشته باشد. پزشک می تواند بسیاری از بیماری ها را درمان کند، همچنین شما را به یک متخصص روانپزشک یا درمانگر دیگر ارجاع دهد. درمان زوجین نیز میتواند مفید باشد. اگر به خاطر کاهش میل جنسی اذیت می شوید، انواع روش ها و درمان هایی وجود دارند که می توانند کمک کنند.
رابطه جنسی دردناك!
مقاربت جنسی نباید دردناک باشد. اگر در هنگام رابطه جنسی درد دارید، با پزشک خود صحبت کنید. چندین دلیل احتمالی برای درد در هنگام رابطه جنسی وجود دارند. این موارد عبارتند از:
- عفونت
- اندومتریوز
- فیبروئیدها
- واژینیسموس
- ولوودینیا (درد، التهاب یا سوزش در فرج)
- خشکی واژن
رابطه جنسی دردناک میتواند به طرق مختلف بسته به علت آن، درمان شود. هنگامی که با پزشک در مورد مشکل خود صحبت می کنید، اگر درد یا مسائل زیر را دارید، با پزشک در میان بگذارید:
- هرگونه ترشح یا علائم واژینال در هنگام دخول و هنگام تماس با خارج فرج
- درد پس از رابطه جنسی یا در حین دخول عمیق
جزئیات بسیار مهم هستند. آنها می توانند به پزشک شما کمک کنند مشکلات اساسی را که ممکن است باعث درد شما شوند تشخیص دهد.
مشکلات ارگاسم
یک تصور غلط رایج وجود دارد که همه زنان باید بتوانند از مقاربت واژینال به ارگاسم برسند. با این حال، بسیاری از زنان نیاز به تحریک مستقیم کلیتوریس دارند. اگر در رسیدن به ارگاسم دچار مشکل هستید، تمرین کنید تا ببینید چه چیزی برای شما خوب است. همچنین مهم است که ارتباط بین شما و شریک جنسیتان راحت و صادق باشد. برای درک بهتر سلامت جنسی خود، مراجعه به یک درمانگر جنسی می تواند مفید باشد.